Cập nhật hướng dẫn sử dụng thuốc bởi các Thầy Thuốc
Loading...
Củ mài là loại thực vật hoang dã phát triển ở vùng rừng núi phía Bắc Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều người không hiểu rõ về loại cây này và công dụng của nó như thế nào. Bài viết này sẽ giải đáp các thắc mắc của mọi người
Củ mài là củ gì?
Theo giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, Củ mài là một loại thực vật hoang dã thân leo mọc ở vùng rừng núi phía Bắc Việt Nam. Thân cây của nó nhẵn màu đỏ hồng, và lá hình tim thường mọc so le, có cục nhỏ ở góc lá được gọi là dái mài.
Hoa của cây màu vàng, mọc thành từng cụm đơn tính. Mỗi cây thường mang một hoặc hai củ. Củ mài hình trụ dài, có thể dài tới hàng mét, với vỏ màu nâu xám và thịt mềm màu trắng. Thường thu hoạch vào mùa hè khi lá cây đã lụi hết. Sau khi thu hoạch, củ mài được rửa sạch và chế biến theo ý muốn của người dùng.
Thành phần dinh dưỡng
Nhiều người không chỉ tò mò về “củ mài là củ gì”, mà còn muốn biết về thành phần dinh dưỡng của nó. Củ mài là một nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, với hơn 50% là tinh bột, cùng với lipid, protein và chất nhầy. Do đó, nó thường được sử dụng như một loại lương thực trong thời kỳ đói.
Củ mài cũng chứa nhiều allantoin, giúp thúc đẩy sự phát triển mô khỏe mạnh và giảm thời gian lành vết thương. Nó còn chứa nhiều thành phần khác như cholin, saponin, dioscin, acid amin, vitamin, chất chống oxy hóa và các yếu tố vi lượng khác.
Củ mài có tác dụng gì?
Theo Đông y, củ mài có vị ngọt, tính bình, có tác dụng bổ tỳ vị, ích tâm phế và bổ thận. Thường được sử dụng cho người mất khẩu vị, chán ăn, hen suyễn, ho khan và tiểu đường. Củ mài được coi là một loại thuốc bổ ngũ tạng, mạnh gân xương, chữa suy nhược cơ thể, mỏi lưng, chóng mặt và lỵ. Nó không chỉ giúp điều trị các rối loạn tiêu hóa mà còn tăng cường vi khuẩn đường tiêu hóa.
Ngoài ra, củ mài cũng được sử dụng trong điều trị mụn nhọt, viêm loét, áp xe da và cả khi bị rắn rết hoặc bọ cạp cắn, nhờ chứa nhiều allantoin. Nó cũng được sử dụng trong các bệnh phụ nữ như giảm cáu gắt do mãn kinh, giảm khô âm đạo sau mãn kinh và rối loạn kinh nguyệt.
Thêm vào đó, củ mài cũng có thể ngăn ngừa xơ vữa động mạch, một vấn đề sức khỏe nguy hiểm ngày càng phổ biến trên toàn cầu và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không phát hiện kịp thời.
Một số bài thuốc từ củ mài
Theo giảng viên tại trường Cao đẳng Dược Hà Nội, Củ mài có thể được chế biến bằng cách luộc, hấp, nấu canh, nấu cháo hoặc nấu chè. Ngoài ra, một số người cũng sử dụng củ mài để làm bánh. Dưới đây là một số bài thuốc từ củ mài.
Chữa suy nhược cơ thể: Củ mài 12g, Biển đậu 12g, Ý dĩ 12g, Vỏ quýt 6g, Hạt sen 12g, Bố chính sâm 16g, Bạch truật 12g, Hạt cau 10g, Nam mộc hương 6g. Sắc chung tất cả các thành phần, dùng hai lần mỗi ngày trong vòng 7 đến 10 ngày.
Chán ăn, ăn không tiêu: Củ mài 100g, Xuyên tiêu 30g, Đường trắng 30g, Khiếm thực 100g, Gạo nếp 1.000g. Gạo nếp ngâm, phơi khô, rang và tán bột. Sau đó, trộn với các nguyên liệu khác thành hỗn hợp. Dùng 30 – 60g hỗn hợp này, pha với nước sôi và thêm đường theo khẩu vị.
Trẻ em suy dinh dưỡng: 20g củ mài, 10g biển đậu, 1 lòng đỏ trứng gà, 20g đường trắng, và 50g gạo. Củ mài sấy hoặc phơi khô. Xay gạo và biển đậu thành bột. Luộc trứng gà, lấy lòng đỏ trộn vào bột gạo. Đun tất cả các nguyên liệu trong nồi với 200ml nước trên lửa nhỏ. Khi chín, thêm đường và đun sôi lại. Nấu cho trẻ ăn 15 ngày, mỗi ngày một lần.
Bồi bổ sức khỏe: 50g củ mài, 200g khoai sọ, 50g gạo tẻ. Đem nấu cháo ăn hằng ngày.
Bài thuốc cho người tỳ vị hư, hội chứng lỵ mạn tính, hư lao, khí huyết hư, khô miệng, khát nước: Sử dụng 30g củ mài và 50g gạo nếp nấu cháo ăn hằng ngày. Có thể thêm đường trắng hoặc muối tùy khẩu vị.
Dùng cho nam giới di tinh, đau lưng: Củ mài 200g, Củ súng 100g, Hạt sen 100g, Ý dĩ 100g. Đem phơi khô rồi tán thành bột. Pha 20g bột với nước cơm và uống hằng ngày.
Lưu ý khi dùng củ mài
Không nên sử dụng củ mài cho những người có thân nhiệt thấp. Củ mài có thể tương tác với thuốc thay thế hormone hoặc thuốc tránh thai. Nên tránh sử dụng củ mài cho mẹ bầu, phụ nữ đang cho con bú, và những người mắc bệnh liên quan đến hormone. Ăn nhiều củ mài có thể gây buồn nôn, tiêu chảy, và phản ứng như phát ban. Cần cẩn thận khi tiêu dùng loại thực phẩm này.
Nguồn: thaythuoc.edu.vn
