Thủng màng nhĩ ở trẻ: Nhận diện sớm để bảo vệ thính lực

Màng nhĩ đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn truyền và khuếch đại âm thanh, đồng thời bảo vệ tai giữa khỏi các tác nhân bên ngoài. Khi màng nhĩ bị tổn thương, các chức năng này suy giảm, dẫn đến tình trạng giảm thính lực ở trẻ. Bài viết sau sẽ chia sẻ những thông tin hữu ích giúp cha mẹ nhận diện sớm tình trạng này.

Thủng màng nhĩ là gì?

Thủng màng nhĩ là sự xuất hiện của lỗ rách trên màng nhĩ. Màng nhĩ có vai trò thiết yếu trong quá trình nghe của con người. Khi màng nhĩ bị thủng, khả năng nghe của trẻ có thể bị ảnh hưởng đáng kể.

Các nguyên nhân phổ biến gây thủng màng nhĩ ở trẻ

Bác sĩ giảng viên tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết có nhiều nguyên nhân dẫn đến thủng màng nhĩ ở trẻ, trong đó phổ biến nhất bao gồm:

– Viêm tai giữa:

+ Viêm tai giữa cấp: Dịch tích tụ trong tai giữa gây tăng áp lực, dẫn đến rách màng nhĩ.

+ Viêm tai giữa mạn tính: Viêm tai giữa cấp không được điều trị dứt điểm có thể gây tổn thương kéo dài và thủng màng nhĩ.

– Tổn thương ngoại lực: Các tác động từ bên ngoài như đưa vật lạ vào tai, té ngã, va đập mạnh hoặc tai nạn có thể làm rách màng nhĩ.

– Thay đổi áp lực đột ngột: Sự thay đổi áp suất không khí khi trẻ đi máy bay, lặn dưới nước hoặc bị tát vào tai cũng có thể gây thủng màng nhĩ.

– Âm thanh lớn: Tiếng nổ lớn như tiếng bom, mìn hoặc súng đạn có thể gây tổn thương màng nhĩ.

Việc phát hiện sớm nguyên nhân gây thủng màng nhĩ là bước quan trọng để có phương pháp điều trị phù hợp và kịp thời, bảo vệ thính lực và sức khỏe tai mũi họng cho trẻ.

Dấu hiệu nhận biết thủng màng nhĩ ở trẻ

Cha mẹ cần chú ý đến các dấu hiệu sau để sớm nhận biết tình trạng thủng màng nhĩ ở trẻ:

– Đau tai đột ngột: Trẻ có thể đột ngột kêu đau tai sau chấn thương vùng đầu hoặc tai, biểu hiện bằng quấy khóc, khó ngủ, bỏ ăn.

– Giảm khả năng nghe: Màng nhĩ bị thủng làm giảm khả năng nghe rõ của trẻ. Trẻ có thể không phản ứng với âm thanh hoặc thường xuyên yêu cầu người khác lặp lại lời nói.

– Dịch chảy từ tai: Dịch mủ, máu hoặc dịch có mùi hôi chảy ra từ tai là một dấu hiệu thường gặp khi màng nhĩ bị tổn thương hoặc nhiễm trùng.

– Ù tai: Trẻ có thể cảm thấy có tiếng ù ù trong tai. Với trẻ chưa biết nói, có thể nhận thấy trẻ quấy khóc không rõ lý do và hay dụi tai.

Việc nhận diện kịp thời các dấu hiệu này giúp cha mẹ đưa trẻ đi khám và điều trị sớm, tránh những ảnh hưởng lâu dài đến thính lực của trẻ.

Chẩn đoán và phương pháp điều trị thủng màng nhĩ

Khi nghi ngờ trẻ bị thủng màng nhĩ, các chuyên gia y tế sẽ tiến hành thăm khám và chẩn đoán bằng các phương pháp sau:

– Nội soi tai: Sử dụng ống nội soi nhỏ có gắn camera để quan sát trực tiếp cấu trúc tai và tình trạng màng nhĩ, phát hiện các bất thường như lỗ rách, viêm nhiễm.

– Đo thính lực: Đánh giá mức độ ảnh hưởng của thủng màng nhĩ đến khả năng nghe của trẻ.

Phương pháp điều trị thủng màng nhĩ ở trẻ sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ tổn thương:

– Điều trị nội khoa: Áp dụng cho các trường hợp thủng màng nhĩ do viêm nhiễm. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng, thuốc giảm đau và kháng viêm để giảm các triệu chứng. Việc điều trị sớm giúp ngăn ngừa các biến chứng như viêm tai giữa mạn tính hoặc viêm xương chũm, đồng thời theo dõi khả năng tự lành của màng nhĩ.

– Phẫu thuật tái tạo màng nhĩ: Được chỉ định khi màng nhĩ bị thủng nghiêm trọng, không tự lành hoặc không đáp ứng với điều trị nội khoa. Phẫu thuật vá màng nhĩ, thường thực hiện bằng phương pháp nội soi, giúp phục hồi cấu trúc màng nhĩ và cải thiện thính lực cho trẻ.

Sau quá trình điều trị, trẻ cần được theo dõi thường xuyên để đảm bảo màng nhĩ hồi phục hoàn toàn. Cha mẹ cần giữ tai trẻ luôn sạch sẽ, khô ráo và đưa trẻ tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ.

Phòng ngừa thủng màng nhĩ ở trẻ

Để phòng ngừa thủng màng nhĩ cho trẻ, cha mẹ có thể thực hiện các biện pháp sau:

– Vệ sinh tai đúng cách: Tránh sử dụng vật nhọn hoặc tăm bông để làm sạch sâu trong tai trẻ, bảo vệ màng nhĩ khỏi bị tổn thương.

– Theo dõi và điều trị kịp thời các bệnh lý mũi họng: Khi trẻ có dấu hiệu đau tai, chảy mủ hoặc máu ở tai, cần đưa trẻ đi khám ngay lập tức.

– Cẩn thận khi trẻ tham gia các hoạt động có sự thay đổi áp suất: Hướng dẫn trẻ cách bảo vệ tai khi đi bơi hoặc đi máy bay.

Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa khuyến cáo, việc nhận biết sớm các dấu hiệu thủng màng nhĩ và đưa trẻ đi khám kịp thời là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe tai mũi họng và thính lực của trẻ.