Rau mương: Cây thuốc hoa vàng chữa tiêu chảy hiệu quả

Rau mương là một cái tên khá đặc biệt. Dù được gọi là “rau”, nhưng ít ai sử dụng nó trong các bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, loại cây này lại là một vị thuốc dân gian hiệu quả trong việc điều trị tiêu chảy. Không dừng lại ở đó, rau mương còn có tác dụng chữa được nhiều loại bệnh khác.

Đặc điểm và phân bố

Theo Bác sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược cho biết, Rau mương (tên khoa học: Ludwigia prostrata) là loài thực vật thuộc chi Ludwigia, họ Rau dừa nước (Onagraceae). Loại cây này có nhiều tên gọi khác nhau như: rau mương đất, rau mương thon, rau mương nằm, cỏ cuốn chiếu hay cây lức.

Cây thuộc loại thân thảo sống một năm, có thể mọc nằm sát đất hoặc phát triển theo chiều đứng. Thân dài khoảng 40–60cm, màu xanh lục, phân nhánh nhiều, các nhánh có gờ cạnh màu đỏ đặc trưng. Thân và cành thường có bốn cạnh lồi rõ rệt.

Lá có hình mũi mác, dài khoảng 2,5–7cm, rộng 0,7–1,5cm, mặt lá xanh lục điểm những chấm đỏ, phiến lá có một gân chính và 7–8 cặp gân phụ tỏa ra từ đó.

Hoa nhỏ, mọc đơn độc ở nách lá, không có cuống, màu trắng. Mỗi hoa gồm hai lá bắc hình vảy, đài hoa có ống hình trụ chia làm bốn thùy, tràng hoa có bốn cánh, tám nhị với bao phấn hình mắt chim. Bầu nhụy hình trụ, không cuống.

Quả dạng trụ, nhẵn, hơi phình ở đỉnh, dài khoảng 2–3cm, chứa nhiều hạt. Các hạt xếp thành một hàng ở 3/4 phần dưới và thành nhiều hàng ở phần trên của quả.

Rau mương thường mọc ở các vùng đất ẩm như bờ ao, ven suối, đê, ruộng trũng, đặc biệt phổ biến ở khu vực từ Huế trở vào Nam, nhất là vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Bộ phận sử dụng, thu hái và bảo quản

Toàn cây, bao gồm cả rễ, đều được sử dụng làm thuốc. Rau mương có thể thu hái quanh năm, nhưng tốt nhất là vào mùa hè – thu, khi thời tiết khô ráo để đảm bảo dược tính.

Sau khi nhổ cả cây, cần rửa sạch, cắt nhỏ và phơi khô để dùng dần. Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp để tránh ẩm mốc và mất chất lượng dược liệu.

Công dụng của Rau mương

Theo y học cổ truyền, rau mương có vị ngọt nhạt, hơi chát, tính mát. Một số công dụng tiêu biểu gồm:

• Thanh nhiệt, giải độc

• Trừ thấp, tiêu thũng

• Hỗ trợ điều trị thấp khớp

• Chữa viêm ruột, tiêu chảy, kiết lỵ

• Làm mát máu, tiêu viêm, giảm sưng

• Hỗ trợ điều trị cảm mạo, sốt

• Chữa viêm họng, viêm lưỡi, viêm amidan

• Đắp ngoài giúp làm dịu mụn nhọt, sưng đau

Một số bài thuốc dân gian từ Rau mương

Giảng viên Trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho hay, Một số bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh từ Rau mương như sau

Bài thuốc hỗ trợ điều trị đái tháo đường

Nguyên liệu: Rau mương: 15g, Chuối hột: 15g, Dây mây: 15g, Lá vú sữa tím: 10g, Lục bình: 15g, Cam thảo nam: 10g, Khổ qua: 20g

Cách dùng:
Cho tất cả vào ấm với 3 chén nước, sắc đến khi còn khoảng 8 phân. Chia làm hai lần uống trong ngày, vào sáng và chiều.

Bài thuốc chữa tiêu chảy, đầy bụng

Dùng lá rau mương tươi, ngâm nước muối loãng rồi rửa sạch. Giã nhuyễn, vắt lấy nước uống.

Bài thuốc trị viêm họng, amidan

Lấy một nắm lá rau mương tươi, rửa sạch, nhai kỹ với một chút muối hột rồi nuốt. Dùng mỗi tối trước khi ngủ, ngưng sử dụng khi triệu chứng thuyên giảm.

Bài thuốc chữa mụn nhọt, chín mé, abces

Ngoài đắp:
Lấy một nắm rau mương tươi, ngâm nước muối loãng, rửa sạch và để ráo. Giã nát rồi đắp vào vùng bị tổn thương trong khoảng 15 phút. Thực hiện 1–2 lần/ngày, trước và sau khi đắp nên vệ sinh sạch vùng da.

Uống trong:
Sắc 30–40g rau mương khô lấy nước uống mỗi ngày cho đến khi vết thương lành.