Hội chứng ruột kích thích (IBS) là bệnh lý tiêu hóa phổ biến. Trong đông y, với phương pháp thảo dược, giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, đồng thời giảm căng thẳng, cân bằng cơ thể và hỗ trợ điều trị lâu dài, hiệu quả.
- Củ Dòm – “dược liệu vàng” cho bệnh xương khớp
- Uy linh tiên (dây ruột gà): Vị thuốc điều trị đau nhức gân xương
Hội chứng ruột kích thích là gì?
Hội chứng ruột kích thích là một rối loạn chức năng đường ruột, biểu hiện qua các triệu chứng như đau bụng từng đợt, đầy hơi, thay đổi thói quen đi đại tiện, và không có dấu hiệu tổn thương thực thể trong ruột khi thăm khám. Những nguyên nhân gây bệnh có thể bao gồm rối loạn tiêu hóa, sự thay đổi hệ vi sinh đường ruột, chế độ ăn uống không hợp lý, căng thẳng, phẫu thuật vùng bụng, và yếu tố di truyền.
Trong Đông y, hội chứng ruột kích thích có thể xuất phát từ các nguyên nhân như:
- Rối loạn tinh thần: Tình trạng tâm lý bất ổn, hay cáu giận, dẫn đến sự mất cân bằng khí huyết, làm ảnh hưởng đến tạng can và tỳ, gây rối loạn tiêu hóa.
- Chế độ ăn uống không hợp lý: Ăn uống không điều độ làm ảnh hưởng đến khả năng vận hóa của tỳ, từ đó gây rối loạn tiêu hóa.
- Ngoại tà xâm nhập: Cảm nhiễm phong hàn, thấp nhiệt có thể gây tổn thương khí vị, lâu dài dẫn đến các triệu chứng tiêu chảy hoặc táo bón.
Bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ, hội chứng ruột kích thích, dù không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, nhưng lại có thể làm giảm chất lượng sống đáng kể. Vì vậy, việc tìm hiểu nguyên nhân và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp là rất quan trọng, trong đó y học cổ truyền với các vị thuốc đặc trị đã chứng minh được hiệu quả trong việc hỗ trợ cải thiện các triệu chứng của bệnh.
Những vị thuốc đông y hữu hiệu cho người mắc hội chứng ruột kích thích
Để hỗ trợ điều trị hội chứng ruột kích thích, y học cổ truyền đã sử dụng nhiều vị thuốc với tác dụng điều hòa chức năng tiêu hóa và giảm các triệu chứng khó chịu. Dưới đây là một số vị thuốc Đông y thường được áp dụng để cải thiện tình trạng bệnh.
- Bạc Hà: Bạc hà (Mentha arvensis L.) có tính mát, vị cay, qui kinh phế, can. Với tác dụng phát tán phong nhiệt, sơ can giải uất, bạc hà rất hiệu quả trong điều trị hội chứng ruột kích thích do cảm nhiễm phong nhiệt hoặc can khí uất kết. Tinh dầu bạc hà giúp giảm nhu động ruột, từ đó giảm các triệu chứng rối loạn tiêu hóa.
- Lô Hội: Lô hội (Aloe vera L.) có tính lạnh, vị đắng, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, thông tiện. Vị thuốc này phù hợp cho người mắc hội chứng ruột kích thích có triệu chứng táo bón hoặc khó đại tiện. Aloin trong lô hội là chất tẩy xổ mạnh, giúp kích thích đại tràng hoạt động, làm phân dễ dàng thoát ra ngoài.
- Mộc Hương: Mộc hương (Saussurea lappa Clarke) có tính ấm, vị cay đắng, giúp kiện tỳ hòa vị và điều khí chỉ thống. Vị thuốc này giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, kích thích ăn ngon miệng, giảm đầy hơi và ợ hơi, đồng thời hỗ trợ điều trị các triệu chứng tiêu chảy.
- Bạch Truật: Bạch truật (Rhizoma Atratilodis macrocephalae) có tính hơi ấm, vị ngọt đắng, qui vào tỳ và vị. Nó giúp kiện tỳ táo thấp, an thai, hỗ trợ cải thiện tình trạng tiêu hóa kém, bụng đầy chướng, buồn nôn và phân lỏng kéo dài. Đây là vị thuốc hữu ích cho người mắc hội chứng ruột kích thích do tỳ hư.
Việc sử dụng các vị thuốc Đông y có thể giúp người bệnh giảm bớt các triệu chứng khó chịu, tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Lưu ý cho người mắc hội chứng ruột kích thích
Ngoài việc sử dụng thuốc Đông y, bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y Sài Gòn khuyến cáo người mắc hội chứng ruột kích thích cần chú ý đến một số yếu tố quan trọng trong cuộc sống hàng ngày để cải thiện tình trạng bệnh và ngăn ngừa tái phát.
- Các vị thuốc Đông y chỉ mang tính tham khảo. Người bệnh nên tham vấn ý kiến của bác sĩ y học cổ truyền trước khi sử dụng.
- Cần tìm hiểu nguyên nhân gây hội chứng ruột kích thích để có phương pháp điều trị phù hợp. Nếu bệnh xuất phát từ căng thẳng tâm lý, bên cạnh việc điều trị triệu chứng ruột, người bệnh cũng cần tham vấn các phương pháp trị liệu tâm lý.
- Xây dựng chế độ sống lành mạnh: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.
- Duy trì chế độ ăn khoa học, hợp lý với thể trạng và tình trạng sức khỏe.
- Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh làm việc quá sức và căng thẳng kéo dài.
Với sự kết hợp giữa điều trị thuốc, chế độ ăn uống khoa học và lối sống lành mạnh, người bệnh có thể kiểm soát hiệu quả hội chứng ruột kích thích, nâng cao chất lượng cuộc sống và giảm thiểu các triệu chứng khó chịu.