Amiloride_Thuốc lợi tiểu giữ kali và những lưu ý khi sử dụng điều trị phù do suy tim

Phù do suy tim là một triệu chứng phổ biến ở những người bệnh mắc bệnh tim. Điều trị phù là mục tiêu rất quan trọng trong phát đồ điều trị suy tim. Theo các nghiên cứu, thuốc lợi tiểu là thuốc giúp giảm triệu chứng phù và là lựa chọn hàng đầu trong điều trị phù do suy tim, tùy từng đối tượng bệnh mà bác sĩ sẽ sử dụng loại phù hợp hoặc kết hợp khi cần thiết. Amiloride là một trong những thuốc lợi tiểu gây tăng kali máu được bác sĩ chỉ định cho bệnh nhân điều trị phù do suy tim. Vì vậy, người bệnh cần biết thông tin về thuốc Amiloride và những lưu ý khi sử dụng để đảm bảo dùng thuốc hợp lý, an toàn và đạt hiệu quả tốt nhất.

• Những điều bạn cần biết về thuốc an thần Diazepam
• Công dụng, cách dùng và những điều cần lưu ý về thuốc Claminat®
• Những điều bạn cần biết về thuốc kháng sinh Cotrimoxazol

Amiloride là thuốc gì?

Dược sĩ CKI Nguyễn Hồng Diễm giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM chia sẻ rằng, Amiloride là thuốc lợi tiểu giữ kali có tác dụng làm tăng khả năng bài tiết nước tiểu, giúp thải bớt dịch và muối thừa trong cơ thể, đồng thời giảm quá trình đào thải kali ra khỏi cơ thể. Thuốc được dùng để điều trị các triệu chứng phù do suy tim, phù do cao huyết áp cao, phù do suy thận.

Amiloride còn có tác dụng phòng ngừa tình trạng hạ kali máu do tác dụng phụ của các thuốc lợi tiểu khác. Thuốc được sử dụng để điều trị phù do cao huyết áp, giúp phòng ngừa bệnh nhồi máu cơ tim, đột quỵ và các bệnh lý thận.

Amiloride có tác dụng giữ kali bằng cách ức chế tái hấp thu natri ở ống lượn xa và  trao đổi với kali, giúp làm giảm bài xuất kali.

Các dạng thuốc và hàm lượng của Amiloride?

Amiloride được sản xuất trên thị trường với dạng thuốc viên nén 5mg. Một số biệt dược như: Amiloride, Apo-amilzide, Remethiazide.

Thuốc Amiloride dùng cho những trường hợp nào?

Điều trị phù do suy tim xung huyết: Amiloride có thể dùng đơn trị hoặc phối hợp với các thuốc lợi tiểu nhóm Thiazid, Clorthalidon hoặc lợi tiểu quai để có tác dụng nhanh, hiệu quả hơn, tránh mất kali.

Điều trị hoặc dự phòng hạ kali máu do dùng các lợi tiểu Thiazid hoặc các thuốc lợi tiểu mất kali khác ở bệnh nhân suy tim, tăng huyết áp, bệnh nhân không đáp ứng với chất bổ sung kali hoặc người không thể dung nạp chất bổ sung kali.

Điều trị phù do tăng huyết áp: Amiloride dùng phối hợp với các thuốc lợi tiểu nhóm Thiazid và các thuốc chống tăng huyết áp khác để hạn chế hạ kali huyết.

Điều trị phù do xơ gan cổ trướng: Amiloride dùng liều đơn cũng có thể đủ đảm bảo lợi tiểu, hạn chế mất kali và giảm nguy cơ nhiễm kiềm chuyển hóa, nhưng cũng có thể dùng kết hợp với các thuốc lợi tiểu mạnh hơn khi cần mà vẫn duy trì được cân bằng điện giải trong huyết thanh.

Điều trị cường aldosteron: Kiểm soát tăng huyết áp và điều chỉnh các bất thường điện giải liên quan đến tăng aldosteron nguyên phát cũng như kiểm soát chứng tăng Aldosteron thứ phát (hội chứng Bartter).

Điều trị Phù gan, phù thận, phù tim khi các thuốc phù giảm triệu chứng phù khác kém tác dụng hặc không đáp ứng.

Điều trị nhiễm kiềm chuyển hóa do sử dụng Thiazid hoặc các thuốc lợi tiểu mất kali khác.

Điều trị bệnh sỏi thận do calci, đa niệu do lithi, hội chứng thận hư, cổ trướng do ác tính.

Cách dùng – Liều lượng Amiloride?

Thuốc Amiloride sử dụng bằng đường uống, uống sau bửa ăn, thường 1 lần/ngày hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ.

Nên uống Amiloride cách thời điểm đi ngủ ít nhất là 4 giờ. Vì nếu uống Amiloride gần thời điểm đi ngủ, người bệnh có thể bị gián đoạn giấc ngủ để đi tiểu về đêm. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về cách dùng và thời điểm dùng thuốc Amiloride, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ.

Liều lượng thuốc lợi tiểu Amiloride phụ thuộc tình trạng sức khoẻ và mức độ đáp ứng điều trị của người bệnh. Để sử dụng thuốc an toàn, hợp lý , hiệu quả tốt nhất người bệnh nên tuân thủ việc sử dụng thuốc Amiloride theo hướng dẫn của bác sĩ và nên uống thuốc cùng một thời điểm mỗi ngày để ghi nhớ.

Liều dùng Amiloride được khuyến cáo cho từng đối tượng bệnh như sau

Người lớn

Amiloride dùng liều cho người bệnh phù do suy tim sung huyết: Liều khởi đầu 5 mg/một lần/một ngày. Liều duy trì là 5 – 10 mg/một lần/một ngày.

Người cao tuổi: Liều khởi đầu 5 mg/ngày, sau đó dùng cách nhật.

Người bệnh suy thận: Giảm liều tuỳ theo mức độ suy thận của từng người bệnh theo chỉ định của bác sĩ.

Những cảnh báo lưu ý khi sử dụng thuốc Amiloride?

Không dùng thuốc Amiloride cho các trường hợp sau: Tăng kali máu khi nồng độ kali trên 5,5 mmol/lít; Suy thận cấp hoặc mạn; Bệnh thận do biến chứng của đái tháo đường; Người mẫn cảm với Amiloride hoặc bất cứ thành phần nào của thuốc Người bệnh đang điều trị với các thuốc lợi tiểu giữ kali khác như spironolactone hoặc triamterene; Người bệnh đang dùng chế độ bổ sung kali trừ trường hợp hạ kali máu nặng hoặc khó điều trị.

Amiloride gây ra những tác dụng phụ như sau:

Thường gặp: Ăn không ngon, mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn, tieeu chảy, đau bụng, táo bón, chán ăn, bụng trướng, tăng kali máu, hạ clo máu, chuột rút.

Ít gặp: Ngủ gà, hạ huyết áp thế đứng, lú lẫn, trầm cảm, rụng tóc, giảm natri huyết.

Hiếm gặp: Liệt dương, đau thắt ngực, loạn nhịp tim, đánh trống ngực, run chân tay, bồn chồn, mất ngủ, giảm tình dục. Khô miệng, đầy hơi, khó tiêu, vàng da, xuất huyết tiêu hóa, phát ban, ngứa, ho, khó thở, ngạt mũi. Đau ở ngực, cổ, tay chân, vai, khó tiểu tiện, co thắt bàng quang, rối loạn thị giác, ù tai.

Ngoài ra, người bệnh cần lưu ý những cảnh báo khi sử dụng Amiloride như

Thận trọng ở người bệnh có nguy cơ tăng kali máu như bệnh suy chưc năng thận, đái tháo đường, nhiễm toan hô hấp, nhiễm toan chuyển hóa.

Cần kiểm tra đinh kỳ các chất điện giải và urê máu. Nếu người bệnh xảy ra tình trạng tăng kali máu thì ngừng sử dụng Amiloride.

Thận trọng ở người bệnh bị suy chức năng gan.

Thận trọng khi sử dụng cho người bệnh bị bệnh tim, bệnh phổi, bệnh đái tháo đường không kiểm soát được. Vì có nguy cơ nhiễm toan chuyển hóa hoặc hô hấp, làm tăng nhanh nồng độ kali huyết thanh.

Cần theo dõi theo dõi nồng độ BUN cẩn thận khi dùng Amiloride với các thuốc lợi tiểu khác. Vì Amiloride có thể tăng nồng độ BUN, thường gặp ở người suy nhược, xơ gan cổ trướng, nhiễm kiềm chuyển hóa hoặc bị phù.

Thuốc Tây y Amiloride có nguy cơ gây tăng kali huyết nghiêm trọng. Người bệnh nên ngừng dùng Amiloride ít nhất ba ngày trước khi làm xét nghiệm dung nạp glucose.

Lưu ý với phụ nữ có thai: Khi nghiên cứu trên động vật, không thấy có nguy cơ đáng kể nào. Tuy nhiên, đối với phụ nữ có thai, chỉ dùng thuốc Amiloride khi thật cần thiết.

Lưu ý với phụ nữ cho con bú: Chưa biết rõ Amiloride có phân bố trong sữa mẹ hay không. Khuyến cáo không dùng Amiloride cho phụ nữ đang cho con bú.

Cần thận trọng khi lái xe và vận hành máy móc: Thuốc Amiloride có khả năng làm giảm sự tính táo dẫn đến giảm khả năng lái xe hoặc vận hành máy móc.

Người bệnh làm gì khi dùng quá liều & quên liều Amiloride?

Cách xử trí khi quá liều

Qúa liều Amiloride thường có biểu hiện triệu chứng như mất nước, mất cân bằng chất điện giải. Người bệnh phải ngừng dùng thuốc và theo dõi triệu chứng chặt chẽ. Hiện nay, chưa có thuốc giải độc đặc hiệu với Amiloride.

Nếu người bệnh mới uống Amiloride thì phải gây nôn hoặc rửa dạ dày. Nếu nồng độ kali máu tăng, phải dùng các biện pháp để giảm kali máu.

Cách xử trí khi quên liều

Nếu người bệnh quên dùng một liều thuốc, hãy uống khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu liều quên gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều kế tiếp vào thời điểm theo hướng dẫn của bác sĩ. Không nên uống gấp đôi liều đã chỉ định.

Các tương tác cần chú ý khi dùng Amiloride?

Dùng Amiloride cùng với thuốc ức chế men chuyển dạng Angotensin (ACE), nguy cơ tăng kali máu. Vì vậy, cần phải thận trọng khi dùng chung cấc thuốc này và thường xuyên kiểm tra kali máu.

Không nên dùng Lithi cùng Amiloride. Vì Amiloride làm giảm thải trừ của Lithi ở thận và tăng nguy cơ ngộ độc Lithi.

Dùng đồng thời Amiloride với các thuốc chống viêm không steroid có thể gây tăng kali máu và suy thận, đặc biệt với người bệnh cao tuổi. Vì vậy, khi dùng đồng thời Amiloride với các thuốc chống viêm không steroid, cần phải kiểm tra chức năng thận và nồng độ kali máu.

Khi dùng kết hợp với các thuốc lợi tiểu Thiazid, Amiloride có thể hiệp lực tăng tác lợi tiểu với Thiazid.

Thuốc Amiloride gây tương tác với các thuốc cụ thể như:

Duloxetine: Nguy cơ hoặc mức độ nghiêm trọng của hạ huyết áp thế đứng và ngất có thể tăng lên khi Amiloride được kết hợp với Duloxetine.

Aripiprazole lauroxil: Aripiprazole lauroxil có thể làm tăng hoạt động hạ huyết áp của Amiloride.

Nicorandil: Nicorandil có thể làm tăng hoạt động hạ huyết áp của Amiloride.

Aripiprazole: Aripiprazole có thể làm tăng hoạt động hạ huyết áp của Amiloride.

Spirpnolactone: Amiloride có thể làm tăng hoạt động của hyperkalemic Spironolactone.

Risperidone: Amiloride có thể làm tăng hoạt động hạ huyết áp của Risperidone.

Levodopa: Tăng nguy cơ hạ huyết áp quá mức và hạ huyết áp thế đứng khi Amiloride kết hợp với Levodopa.

Acetyldigitoxin: Amiloride có thể làm giảm tốc độ bài tiết Acetyldigitoxin mà có thể dẫn đến một mức độ huyết thanh cao hơn.

Ouabain: Amiloride có thể làm giảm tốc độ bài tiết Ouabain mà có thể dẫn đến một mức độ huyết thanh cao hơn.

Deslanoside: Amiloride có thể làm giảm tốc độ bài tiết Deslanoside mà có thể dẫn đến một mức độ huyết thanh cao hơn.

Thuốc Amiloride có thể tương tác với thực phẩm, đồ uống nào?

 Theo các giảng viên Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho biết, tránh ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều kali như chuối, cam, chanh, dưa hấu, mận, lê, khoai tây, sữa, bơ, chuối, cà chua, khoai lang…

Tương tác thuốc có thể làm thay đổi tác dụng hiệu quả điều trị của thuốc hoặc gia tăng các tác dụng phụ của thuốc. Người bệnh cần thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết những thuốc bạn đang dùng trước khi sử dụng thuốc Amiloride để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả tốt nhất.

Bảo quản Amiloride như thế nào?

Bảo quản thuốc ở nơi cao ráo, khô thoáng, nhiệt độ dưới 30°C. Luôn để thuốc ở xa tầm tay trẻ em.

Mọi thông tin của bài viết trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Việc sử dụng thuốc Amiloride phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.

Tổng hợp từ: DSCK1. NGUYỄN HỒNG DIỄM

Tài liệu tham khảo:

https://www.drugs.com/monograph/amiloride.html

https://www.drugs.com/mtm/amiloride.html

Dược thư quốc gia Việt Nam-2018

Medicines.org.uk: https://www.medicines.org.uk/emc/product/4986/smpc