Tìm hiểu cây dành dành và những bài thuốc điều trị bệnh từ dược liệu

(1 votes, average: 5,00 out of 5)

22 Tháng Ba, 2020 Tin tức, Đông Y 413 Lượt xem

Cây dành dành là một vị thuốc nam quý hiếm, có tác dụng lợi tiểu, tiêu viêm, hạ sốt, thanh nhiệt,… Những bộ phận của cây dành dành được dùng làm dược liệu điều trị bệnh đau nhức, đau mắt, bí tiểu, viêm gan,…

Rễ và quả của cây dành dành có chứa những hoạt chất có lợi

CÂY DÀNH DÀNH LÀ CÂY GÌ?

Dành dành là loại cây nhỏ thuộc họ cà phê, hoa trắng có mùi thơm. Quả dành dành hình cái chén, khi chín có màu đỏ, thường được dùng để nhuộm màu vàng cho thực phẩm. Loại cây này thường được trồng làm cảnh, giúp làm sạch không khí và chống ô nhiễm môi trường.

Theo Y học cổ truyền, cành và lá cây dành dành có vị đắng chát, tính hàn, giúp chữa nhọt độc, đầu đinh, làm lành vết thương và có tác dụng chữa trị các bệnh liên quan đến thận, suy giảm chức năng thận.

Thành phần hoá học: Quả chứa geniposid, gardenosid, shanzhisid, gardosid, geniposidic acid gardenin, crocin-l, n-crocetin, scandosid methyl ester. Còn có nonacosane, b-sitosterol, D-mannitol; tanin, dầu béo, pectin. Lá chứa một hợp chất có tác dụng diệt nấm. Hoa chứa nhiều hợp chất, trong đó có acid gardenic và acid gardenolic B. Có 0,07% tinh dầu.

Tính vị, tác dụng: Chi tử có vị đắng, tính lạnh; có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, chỉ huyết, mát huyết, tiêu viêm. Gardenin có tác dụng ức chế đối với sắc tố mật trong máu, làm cho nó giảm bớt xuống, nên được dùng để trị bệnh hoàng đản. Nước sắc Dành dành cũng có tác dụng kháng khuẩn đối với một số vi trùng.

Một số bài thuốc từ dược liệu dành dành được dùng trong chữa bệnh

NHỮNG BÀI THUỐC CỦA CÂY DÀNH DÀNH TRONG ĐIỀU TRỊ BỆNH

Bài thuốc chữa viêm bàng quang

16g chi tử, 20g bachjmau căn, 12g đông quỳ tử, 8g cam thảo. Sắc với nước uống ngày 3 lần.

Bài thuốc chữa bệnh vàng da

12g chi tử, 24g nhân trần, 600ml; sắc cón 100ml chia đều 3 lần uống/ngày.

Bài thuốc chữa bong gân, đau nhức

Giã nát quả dành dành rồi tán thành bột mịn; sau đó trộn với nước thành một hỗn hợp dẻo dẻo; cho thêm một chút rượu và đắp trực tiếp lên chỗ đau; ngày đắp một lần nếu bị sung tấy.

Mắt bị đau và đỏ

Dùng lá dành dành giã nát và đắp lên mắt.

Bài thuốc trị bí tiểu tiện, sỏi tiết niệu

Lấy rễ dành dành, cỏ mã đề, kim tiền thảo, mỗi thứ 12g, sắc với nước, uống mỗi ngày 1 thang, liên tục trong 10 ngày.

Bài thuốc trị viêm thận cấp

15g hạt dành dành, 40g bồ công anh, 30g hoạt thạch, sắc với nước, uống ngày 1 thang.

Bài thuốc trị sỏi thận

Quả dành dành 20g, kim tiền thảo 30g, vỏ núc nác 16g, lá mã đề 20g, xương bồ 8g, mộc thông 12g, tỳ giải 30g, cam thảo đất 16g, ý dĩ nhân 20g, quế chi 4g. Tất cả rửa sạch, thái nhỏ, phơi khô, cho vào ấm đất, sắc với 4 bát nước, đun còn 2 bát, sau đó chắt ra rồi lại cho nước vào sắc tiếp 2 lần nữa, mỗi lần lấy 1,5 bát. Đêm trộn chung cả 3 lần, chia uống nhiều lần trong ngày. Dùng liên tục 2-3 tháng.

Thổ huyết, chảy máu cam, tiểu ra máu

Chi tử, Trắc bá diệp mỗi vị 9g, Sinh địa, rễ Cỏ tranh mỗi vị 15g, sắc uống.

Phụ nữ kinh nguyệt không đều, huyết nhiệt

Chi tử 12g, Sinh địa 10g, Bạch thược 8g, sắc lấy 300ml nước, chia uống 2-3 lần trong ngày. Uống một tuần thì ngưng.

Huyết áp tăng cao gây đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, sườn đau tức

Chi tử 12g, Đơn bì 12g, Sài hồ 8g, sắc uống trong ngày thay nước.

Chữa trường hợp tiểu ngắn, tiểu buốt

Chi tử, Mộc thông, Hoạt thạch, mỗi thứ 8g, sắc chung lấy nước uống, nếu đi tiểu tiện có máu thì có thể gia thêm Sinh địa, Trắc bá diệp, mỗi loại 6g, sắc chung.

Chữa bỏng do nước

Chi tử đốt thành than, hòa với lòng trắng trứng gà bôi lên nơi bỏng

Chữa trẻ con sốt nóng ăn không được

Chi tử 7 quả, đậu sị 20g, thêm 400ml nước sắc còn 200ml, chia 3-4 lần uống trong ngày.

Chữa miệng lỡ loét, họng đau không nuốt được thức ăn

Lấy quả Dành dành đốt thành than, hòa với lòng trắng trứng, bôi vào chỗ vết thương (Tần Hồ tập giản phương)

Chữa hỏa bốc- nhức đầu, mắt đau, tai ù, chảy máu mũi

Lấy quả Dành dành 16gr sao vàng, hạt muồng 16gr sao cháy đen, sắc uống (Dịch giản phương).

Chữa mụn nhọt

Chi tử 12gr, Bồ công anh 15gr, Kim ngân hoa 8gr, sắc với nước, uống mỗi ngày 1 tễ, liên tục trong 7 ngày (Dưỡng hoa trị bệnh).

Theo bác sĩ Y học cổ truyền Sài Gòn trên đây là tất cả công dụng của cây dành dành mọi người có thể tham khảo tìm hiểu thêm kiến thức. Tuy nhiên mọi người cần tham khảo ý kiến những người có chuyên môn để điều trị bệnh được tốt nhất.