Tìm hiểu công dụng chữa bệnh của cây Long đởm thảo

Long đởm thảo hay còn được gọi với tên khác là Lăng du, Đởm thảo hay thảo long đởm…Đây là một cây thuốc Đông y được các bác sĩ Y học cổ truyền vận dụng vào nhiều bài thuốc chữa bệnh vô cùng hiệu quả.

• Thầy thuốc tư vấn người yếu tim nên ăn những thực phẩm gì?
• Tác dụng chữa bệnh bất ngờ từ cây Hoa vạn thọ
• Ngạc nhiên với công dụng chữa bệnh tuyệt vời từ cây Hoa sen

Tìm hiểu công dụng chữa bệnh của cây Long đởm thảo

Thông tin cần biết về cây Long đởm thảo

Long đởm thảo có tên khoa học là Gentiana scabra Bunge. Loại cỏ sống lâu năm, cao khoảng từ 35cm-60 cm. Thân rễ ngắn, rễ nhiều, có thể dài đến 25 cm, đường kính 1-3mm, vỏ ngoài màu vàng nhạt. Thân mọc đứng, đơn độc hoặc 2-3 cành, đốt thường ngắn so với chiều dài của lá. Lá mọc đối, không cuống, lá phía dưới thân nhỏ, phía trên to, rộng hơn, dài 3cm-8cm, rộng 0,4-4cm. Hoa mọc thành chùm, không cuống, ở đầu cành hoặc ở kẽ những lá phía trên. Hoa hình chuông màu lam nhạt hoặc sẫm.

Thành phần hóa học

Về thành phần hóa học dược sĩ Lê Thị Thanh Nhàn hiện đang là giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM tại Trường Cao đẳng Y dược Pasteur TPHCM cho biết trong cây Long đởm thảo chứa một số thành phần hóa học như Gentiopicrin, Gentianine, Gentianose (Trung Dược Học). Có Glycozid đắng gọi là Gentiopicrin và chất đường gọi là Gentianoza (Dược Liệu Việt Nam). Trong Long đởm thảo có một Glucozit đắng chừng 25 gọi là Gentiapicrin C16H20O9 và một chất đường gọi là Gentianoza C18H32O16 chừng 4 %. Thủy phân Gentiapicrin ta sẽ được gentiagenin C10H10O4 và Glucoza. Gentianoza gồm hai phân tử Glucoza và một phân tử Fructoza (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).

Một số tác dụng dược lý của cây Long đởm thảo

Dùng nướcsắc Long đởm thảo hợp với thuốc Tây thông thường Điều trị 23 cas viêm não B (11 cas nặng, 6 trung bình, 6 nhẹ) bằng nước sắc Long đởm thảo, thay cho thuốc Tây thông thường. Trong số này, có 15 cas nhiệt độ bình thường vào ngày thứ 3, và chỉ có 1 cas có di chứng. Theo Ebeling, Long đởm thảo có tác dụng phòng sự lên men, uống ít (nửa giờ trước bữa ăn) có tác dụng kích thích sự bài tiết dịch tiêu hóa, làm khỏa dạ dày , ngược lại, uống sau khi ăn cơm hay uống quá nhiều, lại làm cho tiêu hóa kém sút, Nhức đầu, hoa mắt, mặt đỏ (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam). Theo Nội Điên Trang Thái Lang (Nhật Bản -1938), nghiên cứu tác dụng chất đắng của Long đởm thảo trên dạ dày nhỏ của chó thì thấy cho chó uống Long đởm thảo sự bài tiết dịch vị tăng tiến và lượng acid tự do cũng tăng hơn.

Tác dụng kháng khuẩn: Trong thí nghiệm , dịch tiêm Long đởm thảo có tác dụng ức chế nhiều loại vi khuẩn gây bệnh thông thường. Gentiopicrin có tác dụng mạnh đối với ký sinh trùng sốt rét (Trung Dược Học).

Tác dụng đối với Vị Trường: Liều thấp, Long đởm thảo uống trước bữa ăn 1/2 giờ làm tăng dịch vị, nhưng nếu dùng sau bữa ăn, ngược lại, làm giảm dịch vị. Chất Gentiopicrin có tác dụng làm tăng dịch vị khi bơm trực tiếp vào dạ dày chó nhưng uống hoặctiêm tĩnh mạch thì không có tác dụng, điều này cho thấy nó có tác dụng trực tiếp. Long đởm thảo làm giảm thời gian chuyển vận đường ruột của thỏ. Cho chuột dùng Long đởm thảo thấy không có sự thay đổi khẩu vị hoặctrọng lượng gì cả (Trung Dược Học).

Bài thuốc chữa bệnh áp dụng với cây Long đởm thảo

Long đởm thảo là một loại cây thảo thường mọc hoang

1. Chữa thấp nhiệt làm tổn thương phần huyết, vào đại trường gây ra đi tiêu ra máu: Uống nhiều Long đởm thảo sẽ khỏi (Trung Quốc Dược Học Đại Tự Điển).
2. Trị chứng cốc đản: Long đởm thảo, Khổ sâm, Ngưu đởm, sắc lấy nước uống (Trung Quốc Dược Học Đại Tự Điển).
3. Trị Can Đởm có thực hỏa, mắt đỏ, mắt sưng đau, miệng đắng, tai ù, sốt cao co giật, hông sường đau, gân yếu, thận viêm cấp: Long đởm thảo, Trạch tả, Hoàng cầm, Chi tử, Mộc hương, Xa tiền tử, Cam thảo 4g, Đương quy đều 12 g, Sài hồ 8g, Sinh địa 16g. Sắc lấy nước uống (Long Đởm Tả Can Thang- Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
4. Chữa dạ dày đau, ăn uống khó tiêu, bụng đầy: Long đởm thảo 0,5g, Hoàng bá 0,5 g, Sinh khương 0,3g, Quế chi 0,3g, Hồi hương 0,3 g, Kê nội kim 0,5g, Sơn tra (sao cháy) 1g. Tán mịn thành bột, trộn đều, chia làm 3 lần uống trong ngày (Dược Liệu Việt Nam).
5. Trị gan viêm cấp thể vàng da: Long đởm thảo 16g, Uất kim 8 g, Hoàng bá 8g. Sắc lấy nước uống (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
6. Chữa sốt cao co giật: Long đởm thảo, Phòng phong, Thanh đại đều 12g, Câu đằng 8 g, Hoàng liên 20 g, Ngưu bàng tử, Băng phiến, Xạ hương đều 4g. Tán mịn thành bột, làm hoàn, to bằng hạt lúa. Mỗi lần uống 5-10 viên với nước sắc Kim ngân hoa (Lương Kinh Hoàn – Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
7. Chữa trẻ nhỏ bị kinh giản nhập tâm, sốt cao, nóng trong xương, sốt theo mùa, miệng lở: Long đởm thảo, Bạch thược, Cam thảo, Phục thần, Mạch môn, Mộc thông, sắc lấy nước uống (Trung Quốc Dược Học Đại Tự Điển).

Một số lưu ý khi sử dụng Long đởm thảo

Ngoài những lợi ích mà cây Long đởm thảo mang lại cho sức khỏe con người thì các giảng viên Cao đẳng Dược tại Trường Cao đẳng Y dược TPHCM cũng cần phải lưu ý một số điểm như đối với những người tị vị hư, tiêu chảy hay không có hóa thực thì không nên dùng Long đởm thảo.