Cập nhật hướng dẫn sử dụng thuốc bởi các Thầy Thuốc
Loading...
Táo rừng, thường được biết đến với tên gọi là mận rừng, là một loài táo mọc hoang dại tự nhiên và thường không được đánh giá cao về mặt kinh tế. Mặc dù vậy, nó lại là một nguồn dược liệu hữu ích trong việc chữa trị các vấn đề về da và còn có nhiều ứng dụng khác.
Mô tả toàn cây táo rừng
Theo Dược sĩ Tôn Thảo Vy – giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, Táo rừng có thân cây nhỏ có chiều cao khoảng từ 1 đến 1.5 mét. Cành già thường màu nâu đen và uốn cong lên, có gai nhỏ, còn cành non tròn thường mảnh và có lông màu gỉ sắt. Lá mọc xen kẽ nhau, hình dạng từ trứng đến bầu dục, chiều dài từ 2 đến 6 cm, chiều rộng từ 1.5 đến 3 cm. Gốc lá tròn hơi nghiêng, đầu lá nhọn, mặt trên lá thường màu xanh lục sậm, mặt nhẵn và ít lông. Mặt dưới lá thường màu xanh nhạt, có nhiều lông dày, gân lá nổi rõ, cuống lá dài từ 2 đến 5 mm.
Lá mọc xen kẽ, hình trứng
Cụm hoa của cây thường mọc ở kẽ lá, hoa có màu xanh nhạt, cuống hoa dài và có lông mịn, đài hoa chia thành 5 phần, được bao phủ bởi lông ở mặt ngoài. Tràng hoa có 5 cánh rộng và ngắn hơn so với lá đài, nhị 5 có kích thước tương đương với cánh hoa, bầu có 2 ô.
Quả của cây là loại quả hạch, hình trứng hoặc hình cầu và có đài giữ lại, bên trong có khoảng 1 đến 2 hạt cứng, mịn, màu đen bóng. Thường thì mùa hoa của cây nở vào khoảng tháng 5 đến tháng 9, và mùa quả thu hoạch thường vào khoảng tháng 10 đến tháng 12.
Đặc điểm phân bố, sinh trưởng
Họ Zizyphus Mill bao gồm một số loài thuộc về cây gỗ nhỏ hoặc cây bụi, phân bố rộng rãi ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Ở Việt Nam, có hơn 7 loài thuộc họ này, trong đó có một loài được trồng, các loại khác thường mọc hoang tự nhiên.
Táo rừng thường xuất hiện chủ yếu ở các khu vực có khí hậu nhiệt đới ở châu Á như Malaysia, Thái Lan, Lào, Ấn Độ, Campuchia, và Australia. Ở Việt Nam, táo rừng có thể được tìm thấy từ vùng trung du đến vùng núi thấp ở độ cao dưới 500m, đặc biệt là ở các tỉnh miền Bắc và miền Trung.
Cây thường thích môi trường có ánh sáng đủ, có khả năng chịu khô hạn, thường mọc phổ biến cùng với các loại cây bụi khác ở bờ ruộng, trên đồi, trong rừng thưa hoặc núi đá, đôi khi cũng có thể thấy cây mọc ven biển và trên các đảo.
Cây thường ra hoa và quả hàng năm, thường mọc tự nhiên chủ yếu thông qua hạt, và thân cây vẫn có khả năng tái sinh mọc chồi sau khi bị chặt. Tuy táo rừng ít có giá trị kinh tế, thường được người dân sử dụng làm bờ rào hoặc giữ lại cho mục đích trang trí.
Thành phần hóa học
Theo giảng viên tại trường Cao đẳng Dược Hà Nội, Trong trái và vỏ của cây táo rừng chứa khoảng 12% chất tanin. Vỏ thân chứa alkaloid cyclopeptid, trong đó có 2 cyclopeptidalcaloid là zizyphin A và zizyphin B. Ngoài ra, vỏ rễ còn chứa acid betulinic, d-glucose, sucrose, d-fructose và polysaccharid.
Công dụng
Các tác dụng của quả táo rừng:
Theo các tài liệu của Ấn Độ, dung dịch chiết cồn ethanol từ cây có khả năng giảm đường huyết và có tác dụng lợi tiểu nhẹ.
Vỏ rễ trị hắc lào
Theo y học cổ truyền, quả táo rừng có vị chua, tính bình, giúp kiện tỳ, kích thích sự ngon miệng và dễ tiêu hóa.
Ở Việt Nam, hạt táo thường được sử dụng trong y học dân gian để chữa ho, tiêu chảy, mất ngủ và kiết lỵ.
Trong dân gian, lá táo rừng thường được nghiền nát và uống để chống mặt, buồn nôn và nôn mửa.
Sự kết hợp giữa quả táo rừng chín và một số thảo dược như đương quy, đảng sâm, sinh địa, xuyên khung, ba kích và cốt toái bổ có thể ngâm trong rượu để tăng cường sức khỏe và bổ khí huyết.
Vỏ rễ của táo rừng có thể ngâm giấm và sử dụng dạng sệt để bôi ngoài da, giúp chữa bệnh hắc lào và các vết thương.
Chữa hắc lào: Vỏ rễ khô được giã nát và ngâm với rượu 40%, sau đó bôi lên vùng da bị bệnh, cũng có thể sử dụng để chữa lang ben.
Lá táo rừng tươi có thể nấu nước tắm để chữa lở ngứa, nên sử dụng mỗi ngày trong khoảng 5 ngày.
Ở Ấn Độ, người ta sử dụng vỏ rễ sắc để chữa vết thương.
Vỏ thân của táo dại cũng được sử dụng để chữa sốt cho trẻ sơ sinh.
Cách dùng
Các bộ phận của cây táo rừng bao gồm vỏ thân, vỏ rễ, lá, quả và hạt có thể được sử dụng tươi hoặc được phơi sấy khô.
Thường người ta sử dụng vỏ rễ hoặc vỏ thân để ngâm trong rượu hoặc giấm để tăng hiệu quả trong việc chữa bệnh.
