Trong các bệnh lý về đường hô hấp, đặc biệt là khi có sự xuất hiện của đờm, việc sử dụng thuốc để làm giảm sự tích tụ đờm là rất quan trọng. Vậy thuốc long đờm và thuốc tiêu đờm khác nhau ra sao?
Sự khác biệt giữa thuốc long đờm và tiêu đờm
1. Thuốc long đờm
1.1. Cơ chế hoạt động của thuốc long đờm
Thuốc tây y giúp long đờm có tác dụng làm loãng chất nhầy (đờm) trong đường hô hấp, từ đó giúp đờm dễ di chuyển và bị tống xuất ra ngoài khi người bệnh ho. Cơ chế hoạt động của thuốc này là:
- Kích thích tiết dịch đường hô hấp: Thuốc làm tăng lượng dịch trong đường hô hấp, giúp loãng đờm và làm cho đờm ít nhớt hơn.
- Giảm độ đặc của đờm: Khi đờm bị loãng, độ đặc giảm, từ đó dễ dàng di chuyển ra ngoài qua cơn ho.
1.2. Một số loại thuốc long đờm phổ biến
- Guaifenesin: Đây là một trong những loại thuốc long đờm phổ biến nhất, thường được sử dụng để điều trị các bệnh lý đường hô hấp cấp tính, chẳng hạn như cảm lạnh hoặc viêm phế quản.
- Natri iodid: Đây cũng là một chất có tác dụng làm loãng đờm, giúp việc loại bỏ đờm dễ dàng hơn.
1.3. Khi nào nên dùng thuốc long đờm?
Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM cho biết: Thuốc long đờm thường được sử dụng trong các trường hợp người bệnh bị đờm nhiều và đặc, nhưng ho không đủ mạnh để đẩy đờm ra ngoài. Việc sử dụng thuốc long đờm giúp ho trở nên hiệu quả hơn, giúp loại bỏ đờm dễ dàng. Thuốc long đờm thường được chỉ định trong các bệnh lý như:
- Viêm phế quản.
- Cảm lạnh.
- Hen suyễn.
- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD).
2. Thuốc tiêu đờm
2.1. Cơ chế hoạt động của thuốc tiêu đờm
Khác với thuốc long đờm, thuốc tiêu đờm có tác dụng phá vỡ cấu trúc của đờm, làm giảm độ nhầy nhớt và tiêu hủy đờm trực tiếp. Điều này giúp đờm trở nên loãng hơn và dễ bị loại bỏ khỏi đường hô hấp hơn. Thuốc tiêu đờm có khả năng:
- Phá vỡ liên kết của đờm: Các thành phần trong thuốc tiêu đờm tác động trực tiếp lên cấu trúc đờm, làm giảm độ nhầy nhớt của đờm.
- Giảm sự hình thành đờm: Một số loại thuốc tiêu đờm có khả năng làm giảm sự tiết dịch nhầy từ các tế bào niêm mạc hô hấp.
2.2. Một số loại thuốc tiêu đờm phổ biến
- Acetylcysteine (NAC): Đây là một loại thuốc tiêu đờm phổ biến, có tác dụng phá vỡ liên kết disulfide trong cấu trúc của đờm, làm đờm loãng hơn và dễ dàng loại bỏ qua đường hô hấp.
- Carbocisteine: Đây là thuốc tiêu đờm được sử dụng để điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) và các bệnh lý khác liên quan đến đường hô hấp có sự tích tụ của đờm.
2.3. Khi nào nên dùng thuốc tiêu đờm?
Thuốc tiêu đờm thường được sử dụng trong các trường hợp người bệnh có lượng đờm nhiều, đặc, nhớt và khó tống ra ngoài bằng cách ho thông thường. Các bệnh lý thường dùng thuốc tiêu đờm bao gồm:
- Viêm phổi.
- Viêm phế quản mãn tính.
- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD).
- Hen suyễn.
3. So sánh giữa thuốc long đờm và thuốc tiêu đờm
Dược sĩ các trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho biết: Mặc dù cả thuốc long đờm và thuốc tiêu đờm đều hướng đến việc làm giảm đờm và giúp bệnh nhân thở dễ dàng hơn, nhưng chúng có sự khác biệt rõ ràng về cơ chế hoạt động và tác dụng:
Tiêu chí | Thuốc long đờm | Thuốc tiêu đờm |
Cơ chế hoạt động | Làm loãng đờm, tăng tiết dịch để giúp đờm dễ di chuyển và bị tống ra ngoài khi ho. | Phá vỡ cấu trúc của đờm, giảm độ nhầy nhớt và tiêu hủy đờm trực tiếp. |
Tác dụng chính | Kích thích ho để loại bỏ đờm. | Giảm độ nhớt của đờm và tiêu đờm. |
Loại bệnh sử dụng | Cảm lạnh, viêm phế quản, hen suyễn, COPD. | Viêm phổi, viêm phế quản mãn tính, COPD, hen suyễn. |
Ví dụ về thuốc | Guaifenesin, Natri iodid | Acetylcysteine (NAC), Carbocisteine |
So sánh giữa thuốc long đờm và thuốc tiêu đờm
4. Lưu ý khi sử dụng thuốc long đờm và tiêu đờm
- Không tự ý sử dụng: Mặc dù thuốc long đờm và tiêu đờm có tác dụng tốt trong việc loại bỏ đờm, nhưng không nên tự ý sử dụng mà không có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt là khi sử dụng cho trẻ em.
- Thận trọng với người có bệnh lý nền: Những người có tiền sử bệnh dạ dày, loét dạ dày, hay các bệnh lý khác cần thận trọng khi sử dụng thuốc tiêu đờm, vì thuốc này có thể gây kích ứng dạ dày.
- Uống nhiều nước: Khi sử dụng thuốc long đờm hoặc tiêu đờm, việc uống nhiều nước rất quan trọng. Nước giúp làm loãng đờm và hỗ trợ quá trình tống xuất đờm ra khỏi cơ thể.
Thuốc long đờm và tiêu đờm đều là những lựa chọn quan trọng trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp. Tuy nhiên, chúng có cơ chế hoạt động và mục tiêu điều trị khác nhau. Việc sử dụng thuốc nào cần dựa vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân và cần có sự hướng dẫn của bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất và tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Nguồn: thaythuoc.edu.vn