Hội chứng Dumping nguyên nhân triệu chứng chẩn đoán và điều trị

Hội chứng Dumping là một tình trạng lâm sàng xảy ra sau phẫu thuật dạ dày, đặc biệt là sau phẫu thuật cắt bỏ một phần dạ dày (gọi là gastrectomy) hoặc sau phẫu thuật bỏ túi dạ dày (gọi là gastrectomy túi).

Đây là kết quả của quá trình tiêu hóa không đầy đủ và nhanh chóng của thức ăn từ dạ dày vào ruột non.

Nguyên nhân chính của hội chứng Dumping trong phẫu thuật dạ dày bao gồm:

Dumping nhanh (early dumping syndrome): Các thầy thuốc chia sẽ nguyên nhân chính là do thức ăn di chuyển quá nhanh từ dạ dày vào ruột non. Sau phẫu thuật, khi một phần hoặc toàn bộ dạ dày bị loại bỏ hoặc khi dạ dày không hoạt động bình thường, thức ăn không được tiêu hóa và hấp thụ đầy đủ. Khi thức ăn chưa tiêu hóa đi vào ruột non, nồng độ đường và muối trong ruột non tăng đột ngột. Điều này gây ra một sự chuyển dịch chất lượng nước từ cơ thể vào ruột non, dẫn đến một loạt triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy, hoa mắt, mệt mỏi, và nhịp tim nhanh.

Dumping chậm (late dumping syndrome): Nguyên nhân chính là do tăng đột ngột nồng độ đường trong máu sau khi ăn. Sau phẫu thuật, dạ dày không còn hoạt động bình thường, làm cho thức ăn di chuyển nhanh chóng vào ruột non. Khi một lượng lớn đường từ thức ăn chuyển vào ruột non, nồng độ đường trong máu tăng lên một cách nhanh chóng. Điều này gây ra một phản ứng dây chuyền trong cơ thể, làm giảm đường huyết quá mức và gây ra triệu chứng như mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, nhức đầu, mồ hôi, và buồn nôn.

Hội chứng Dumping là một tình trạng lâm sàng xảy ra sau phẫu thuật dạ dày, đặc biệt là sau phẫu thuật cắt bỏ một phần dạ dày (gastrectomy) hoặc sau phẫu thuật bỏ túi dạ dày (gastrectomy túi). Hội chứng Dumping có thể được chia thành hai loại chính: Dumping nhanh (early dumping syndrome) và Dumping chậm (late dumping syndrome).

Triệu chứng của Dumping nhanh bao gồm:

• Buồn nôn và cảm giác muốn nôn.
• Nôn mửa.
• Đau bụng và cảm giác căng thẳng vùng bụng.
• Tiêu chảy.
• Hoa mắt, mất cảm giác, chóng mặt.
• Mệt mỏi và yếu đuối.
• Nhịp tim nhanh (tachycardia).

Triệu chứng của Dumping chậm bao gồm:

• Mệt mỏi và yếu đuối.
• Hoa mắt, chóng mặt, và cảm giác mất cảm giác.
• Nhức đầu.
• Mồ hôi nhiều.
• Buồn nôn hoặc khó chịu sau bữa ăn.
• Nhịp tim nhanh (tachycardia).

Chẩn đoán Hội chứng Dumping thường dựa trên triệu chứng lâm sàng và lịch sử phẫu thuật dạ dày.

Ngoài ra, các bước tiếp theo có thể bao gồm:

• Khảo sát lâm sàng: Bác sĩ sẽ thực hiện cuộc trò chuyện với bệnh nhân để thu thập thông tin về triệu chứng, thời gian xuất hiện và tần suất, cũng như những yếu tố có liên quan khác.
• Kiểm tra lâm sàng: Bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm máu để đánh giá nồng độ đường huyết và các chỉ số khác liên quan đến chức năng tiêu hóa.
• Theo các Giảng viên chuyên ngành hình ảnh y học của trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn Xét nghiệm hình ảnh: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm hình ảnh như siêu âm hay chụp X-quang dạ dày để tìm hiểu về cấu trúc và hoạt động của dạ dày.

Điều trị Hội chứng Dumping 

Theo các Giảng viên dinh dưỡng của trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn Thay đổi chế độ ăn uống: Bác sĩ có thể khuyên bệnh nhân điều chỉnh chế độ ăn uống để giảm triệu chứng Dumping. Điều này bao gồm:

• Ăn nhỏ và thường xuyên: Thay vì ăn ba bữa lớn, bệnh nhân nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày.
• Giảm đường: Hạn chế sử dụng các thức ăn và đồ uống có nồng độ đường cao.
• Tránh các thức ăn có nhiều carbohydrate dễ tiêu hóa: Như các loại đường, bột, mì, bánh mì trắng, khoai tây, gạo trắng.
• Kết hợp protein và chất xơ: Bổ sung thực phẩm giàu protein và chất xơ vào chế độ ăn uống để giúp duy trì sự bền vững của nồng độ đường trong máu.
• Uống nước trước hoặc sau bữa ăn, tránh uống nước trong bữa ăn.
• Ăn chậm và kỹ: Nhai thức ăn kỹ trước khi nuốt để giúp tiêu hóa hiệu quả hơn.
• Thuốc: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc như octreotide hoặc acarbose để giảm triệu chứng Dumping. Octreotide giúp kiểm soát tốc độ tiêu hóa và hấp thụ thức ăn, trong khi acarbose làm chậm quá trình tiêu hóa carbohydrate. Cần tuân theo chỉ định và liều lượng được chỉ định bởi bác sĩ.
• Quản lý triệu chứng: Bệnh nhân có thể được khuyên dùng các biện pháp quản lý triệu chứng như:
• Nằm nghiêng sau khi ăn: Nằm nghiêng về phía sau hoặc nâng chân giường để giảm tốc độ di chuyển của thức ăn từ dạ dày vào ruột non.