Cây dầu đắng là cây gì? Một số bài thuốc đông y chữa bệnh từ cây dầu đắng

Trong Y học cổ truyền,  dầu đắng là cây thuốc được dùng rộng rãi trong nhiều bài thuốc chữa trị giun sán, đau bụng,..

Công dụng của cây dầu đắng

Có rất nhiều tài liệu Y học cổ truyền nhắc đến loại dược liệu này. Theo Ngọc Anh – sinh viên năm cuối Trung cấp Y học cổ truyền thì cây Dầu đắng có vị cay, hơi đắng, tính ôn, không độc và quy vào một vài kinh như Tỳ, Vị, Phế, Thận và Bàng quang.

Công dụng của Dầu đắng bao gồm hành khí, chỉ thống, khai uất, kiện vị tiêu thực, khứ hàn, thuận khí, ôn thận tán hàn. Một vài công dụng của Dầu đắng tương tự với một số dược liệu như hương phụ, mộc hương.

Cây Dầu đắng chủ chữa một vài chứng như:

• Đau chướng bụng, đầy bụng, ăn không tiêu;
• Nôn mửa sau ăn;
• Đau vùng bụng dưới do bàng quang bị lạnh;
• Đau bụng kinh;
• Tiểu nhiều lần do bàng quang hư hàn, nhiễm khí lạnh;
• Trẻ bị giun sán;
• Chứng sung huyết;
• Chứng đái són, đái dầm, đái đêm…

Theo y học hiện đại, một số công dụng của Dầu đắng như:

Tăng chuyển hóa: Nghiên cứu cho chuột ăn cây Dầu đắng thời gian dài cho thấy mức độ tăng trọng cao hơn so với bình thường;

Nhuận tràng: Một thí nghiệm trên chó cho thấy dược liệu Dầu đắng và mộc hương đều kích thích tăng nhu động ruột, chữa chứng đầy hơi khó tiêu;

Bên cạnh đó, Dầu đắng cho thấy công dụng đối lập trên cơ trơn dạ dày và ruột thừa: Vừa làm tăng nhu động, tăng tiết dịch tiêu hóa, bài khí tốt hơn nhưng đồng thời lại làm giảm trương lực cơ;

Bột dược liệu dầu đắng khô có khả năng rút ngắn thời gian tái canxi hóa huyết tương và thời gian đông máu. Do đó giúp cầm máu nhanh chóng.

Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây dầu đắng

Theo bác sĩ, giảng viên Ngô Hải Yến hiện đang công tác tại Trường Cao đẳng Y Dược TP HCM chia sẻ một số bài thuốc chữa bệnh từ cây dầu đắng như sau:

Chữa đau bụng dưới đau do hàn sán

Nguyên liệu: Dầu đắng, cao lương khương, hồi hương mỗi vị 6g và thanh bì 8g.

Tiến hành: Đem tất cả nguyên liệu đi sắc lấy nước uống.

Chữa đau bụng kinh và khí trệ do trúng khí hàn

Cần có 6g cam thảo, sinh khương 6g, đảng sâm 10g, Dầu đắng 10g và trầm hương 2g, đem tất cả một vài nguyên liệu đi sắc nước uống, mỗi ngày dùng 1 thang.

Chữa rối loạn tiêu hóa

Nguyên liệu: Dầu đắng và hương phụ số lượng bằng nhau đem tán thành bột mịn. Mỗi lần uống từ 2 tới 8g cùng với nước gừng sắc, 2 lần/ngày.

Chữa tiêu chảy, sốt và lỵ

Cần có: Dầu đắng đã sao vàng với cám số lượng vừa đủ.

Tiến hành: Đem Dầu đắng tán thành bột mịn, mỗi lần dùng khoảng 3 tới 5g uống với nước cơm, 2 tới 3 lần/ngày và tốt nhất uống trước ăn khoảng 90 phút.

Bài thuốc Đông y chữa chứng cam tích ở trẻ nhỏ

Cần có: Bạch truật, Dầu đắng và màng mề gà sao cám, hoài sơn sao vàng và ý dĩ mỗi thứ 10 tới 12g, đem tán tất cả nguyên liệu trên thành bột mịn, mỗi lần dùng 5 tới 9g uống cùng nước đun sôi giúp nguội, 3 lần/ngày liên tục trong 2 tới 3 tuần. Trẻ cần dùng bài thuốc đông y này nhiều đợt giúp chữa dứt điểm bệnh.