Tiêu chảy ở trẻ nhỏ thường do nhiễm vi khuẩn, virus, ký sinh trùng, hoặc do ngộ độc thực phẩm, dị ứng thức ăn. Ngoài ra, dùng kháng sinh không đúng cách và chế độ dinh dưỡng kém vệ sinh cũng là nguyên nhân gây tiêu chảy.
Nguyên nhân nào gây tiêu chảy đối với trẻ nhỏ?
Tiêu chảy ở trẻ em thường có những triệu chứng nào?
Dược sĩ các trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho biết: Tiêu chảy ở trẻ em thường có những triệu chứng chính như sau:
- Đi tiêu nhiều lần: Phân lỏng, có thể có màu sắc khác thường như xanh, vàng hoặc nâu. Trẻ có thể đi tiêu từ 3 lần/ngày trở lên.
- Đau bụng: Trẻ có thể cảm thấy đau bụng hoặc có cơn co thắt bụng.
- Nôn mửa: Nôn có thể xảy ra cùng với tiêu chảy hoặc độc lập với triệu chứng này.
- Sốt: Một số trẻ có thể bị sốt nhẹ hoặc vừa.
- Mất nước: Đây là triệu chứng nghiêm trọng và cần chú ý. Trẻ có thể có dấu hiệu khô miệng, ít hoặc không đi tiểu, da khô, hoặc mắt trũng.
- Mệt mỏi: Trẻ có thể có dấu hiệu mệt mỏi, thiếu năng lượng hoặc kém hoạt bát hơn bình thường.
- Kích thích hoặc thay đổi tâm trạng: Trẻ có thể trở nên cáu kỉnh hoặc khó chịu hơn bình thường
Nguyên nhân gây tiêu chảy ở trẻ nhỏ là gì?
Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM cho hay:Tiêu chảy đối với trẻ nhỏ có thể nhiều nguyên nhân khác nhau, dưới đây là một số nguyên nhân điển hình thường gặp:
Nhiễm vi khuẩn hoặc virus
- Virus: Viêm dạ dày ruột do virus (còn gọi là gastroenteritis) là nguyên nhân phổ biến nhất của tiêu chảy ở trẻ em. Các loại virus như rotavirus, norovirus, và adenovirus thường gây ra tình trạng này.
- Vi khuẩn: Nhiễm khuẩn như Salmonella, E. coli, và Campylobacter có thể dẫn đến tiêu chảy. Những vi khuẩn này thường có nguồn gốc từ thực phẩm hoặc nước bị nhiễm bẩn.
Nhiễm ký sinh trùng
- Giardia và Entamoeba histolytica là những ký sinh trùng có thể gây tiêu chảy. Những ký sinh trùng này có thể được truyền qua nước hoặc thực phẩm bị ô nhiễm.
Sự không dung nạp thực phẩm
- Lactose (đường sữa): Một số trẻ không có đủ enzyme lactase để tiêu hóa lactose, dẫn đến tiêu chảy sau khi tiêu thụ sản phẩm từ sữa.
- Gluten: Trẻ bị bệnh celiac không thể dung nạp gluten, một loại protein có trong lúa mì, lúa mạch, và yến mạch.
Sự dị ứng thực phẩm
- Dị ứng với một số loại thực phẩm như sữa, đậu phộng, hoặc trứng có thể gây ra tiêu chảy, cùng với các triệu chứng khác như phát ban hoặc sưng.
Thay đổi chế độ ăn uống
- Thay đổi trong chế độ ăn uống, chẳng hạn như ăn quá nhiều thực phẩm giàu chất xơ hoặc thức ăn mới, cũng có thể gây tiêu chảy.
Điều trị tiêu chảy cho trẻ nhỏ
Tại mục hỏi đáp y dược cho thấy việc điều trị tiêu chảy cho trẻ nhỏ thường tập trung vào việc phục hồi lượng nước và điện giải, cũng như giảm nhẹ triệu chứng.
Bù nước và điện giải
- Dùng dung dịch bù nước uống (ORS): Đây là phương pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa và điều trị mất nước. ORS có sẵn tại hiệu thuốc và chứa các thành phần cần thiết như natri, kali và glucose để phục hồi điện giải. Hãy làm theo hướng dẫn sử dụng trên bao bì hoặc chỉ dẫn của bác sĩ.
- Tiếp tục cho trẻ uống nước: Nếu trẻ không thích ORS, có thể cho uống nước lọc hoặc nước trái cây pha loãng. Tuy nhiên, nên tránh các nước ép trái cây nguyên chất hoặc đồ uống có ga vì chúng có thể làm tình trạng tiêu chảy tồi tệ hơn.
Duy trì chế độ ăn uống hợp lý và phù hợp
- Bắt đầu lại chế độ ăn sớm: Khi trẻ đã bắt đầu cảm thấy tốt hơn, bạn có thể tiếp tục cho trẻ ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa như chuối, cơm, khoai tây, hoặc thức ăn nhạt. Những thực phẩm này giúp cung cấp dinh dưỡng mà không làm kích thích dạ dày.
- Tránh thực phẩm và đồ uống có thể gây kích ứng: Tránh cho trẻ ăn thực phẩm béo, chiên, hoặc có chứa nhiều đường, vì chúng có thể làm tình trạng tiêu chảy nặng hơn.
Theo dõi và chăm sóc
- Theo dõi triệu chứng: Đảm bảo trẻ không bị mất nước và chú ý các dấu hiệu như da khô, miệng khô, hoặc ít đi tiểu.
- Giữ vệ sinh: Rửa tay thường xuyên và giữ vệ sinh môi trường xung quanh để ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn.
Khi nào cần gặp bác sĩ
- Triệu chứng kéo dài: Nếu tiêu chảy kéo dài hơn 2-3 ngày, hoặc nếu trẻ có triệu chứng nặng hơn như sốt cao, máu trong phân, hoặc không có dấu hiệu cải thiện.
- Dấu hiệu mất nước nghiêm trọng: Nếu trẻ có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng như khô miệng, không đi tiểu trong nhiều giờ, da có thể trũng, hoặc mắt trũng.
- Nôn mửa liên tục: Nếu trẻ không ngừng nôn mửa hoặc không thể giữ nước uống.
Nguồn: Giảng viên Trần Hương Ly – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur – thaythuoc.edu.vn