Cập nhật hướng dẫn sử dụng thuốc bởi các Thầy Thuốc
Đương quy là một dược liệu quý với lịch sử sử dụng lâu dài trong y học cổ truyền, đặc biệt tốt cho phụ nữ. Các nghiên cứu hiện đại đang dần khám phá thêm nhiều tiềm năng chữa bệnh của nó. Tuy nhiên, việc sử dụng cần thận trọng và tham khảo ý kiến chuyên gia y tế.
Nhận diện cây Đương Quy
Đương quy (Angelica sinensis), có nguồn gốc từ Trung Quốc, là một cây thuốc quý được biết đến với nhiều công dụng đối với sức khỏe. Tại Việt Nam, cây được trồng ở các vùng núi cao như Tây Bắc và Tây Nguyên. Đương quy là cây thân thảo sống nhiều năm, cao khoảng 40-80cm, ưa khí hậu ẩm mát ở độ cao lớn. Lá cây có hình mác dài, hoa nhỏ màu trắng lục nhạt, mọc thành cụm tán kép.
Thành phần dược tính
Rễ Đương quy là bộ phận chính được sử dụng làm thuốc, chứa khoảng 0.26% tinh dầu cùng nhiều hợp chất quan trọng khác như coumarin, sacharid, axit amin, sterol và vitamin B12.
Các công dụng đa dạng của Đương quy
Các nghiên cứu Y học cổ truyền chứng minh các công dụng chữa bệnh của Đương quy như là:
– Bổ huyết, hoạt huyết, điều kinh, nhuận táo.
– Hỗ trợ điều trị các vấn đề nội tiết, đầy hơi, viêm khớp, bệnh da.
– Có tác dụng diệt khuẩn nhẹ, giảm đau bụng, co thắt cơ, và triệu chứng viêm phế quản.
– Kích thích kinh nguyệt (cần thận trọng), hỗ trợ điều trị rối loạn kinh nguyệt, đau bụng kinh, và các bệnh hậu sản ở phụ nữ.
Ngoài ra Đương quy còn có những công dụng khác như các tác dụng khác như an thần, hỗ trợ điều trị xuất tinh sớm, ức chế kết tập tiểu cầu, tăng cường tuần hoàn não, tăng cường miễn dịch, hỗ trợ điều trị thiếu máu, suy nhược cơ thể, tiêu hóa kém do tỳ hư, táo bón.
Chế biến và các bộ phận dùng
Rễ Đương quy thường được thu hoạch vào mùa thu, khi hàm lượng hoạt chất cao nhất. Sau khi thu hoạch, rễ được chế biến bằng cách phơi hoặc sao khô. Trong đó, có ba phần chính của rễ được sử dụng:
– Quy đầu: Phần trên của rễ.
– Quy thân: Phần giữa của rễ (bỏ đầu và đuôi).
– Quy vĩ: Phần rễ nhỏ và nhánh.
Ứng dụng trong các bài thuốc
Đương quy là thành phần của nhiều bài thuốc Đông y. Đối với phụ nữ thuốc sử dụng Đương quy hỗ trợ điều kinh, trị các bệnh hậu sản, đau bụng thai kỳ, hỗ trợ sinh sản, trị băng huyết. Các bài thuốc khác bao gồm thuốc chữa bệnh răng miệng, sốt rét, ra mồ hôi trộm, mất ngủ, viêm tuyến tiền liệt, bệnh động mạch vành, táo bón do huyết nhiệt.
Đương quy được dùng thông thường theo liều trong khoảng 3-6g rễ khô mỗi ngày. Đương quy được bào chế theo dạng cây thuốc thô, chiết xuất, rượu thuốc, viên nang, dầu xoa bóp.
Rượu làm từ Đương quy được cho là có lợi cho người huyết áp thấp, giúp ổn định huyết áp khi dùng đều đặn.
Lưu ý quan trọng khi sử dụng
Dù mang nhiều công dụng chữa bệnh hữu ích, các thầy thuốc Đông y cũng có một số những lưu ý khi sử dụng Đương quy như sau:
– Phụ nữ có thai, trẻ em, phụ nữ cho con bú, người có bệnh tiểu đường, viêm loét tiêu hóa, rối loạn máu không nên dùng.
– Đương quy có thể không tương tác tốt với một số loại thuốc.
Khi sử dụng Đương quy, có thể gặp một số tác dụng phụ như: tụt huyết áp, chán ăn, rối loạn tiêu hóa, kích ứng da, nhạy cảm ánh sáng. Cần thận trọng khi dùng chung với thuốc chống đông.
Đương quy là một vị thuốc quý với nhiều tiềm năng, tuy nhiên, việc sử dụng cần có sự hiểu biết và tuân theo hướng dẫn của chuyên gia y tế để đảm bảo hiệu quả khi sử dụng và tránh gây ra tác dụng phụ .
