Cách sử dụng thuốc kháng viêm và kháng sinh an toàn

Thuốc kháng viêm và kháng sinh là hai nhóm thuốc thường được sử dụng trong điều trị nhiều loại bệnh lý khác nhau. Tuy nhiên, việc sử dụng chúng không đúng cách có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe.

Cách sử dụng thuốc kháng viêm và kháng sinh an toàn

1. Thuốc Kháng Viêm

1.1. Định nghĩa và cơ chế hoạt động

Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM cho biết: Thuốc kháng viêm là nhóm thuốc được sử dụng để giảm viêm, đau và sưng tấy trong cơ thể. Các loại thuốc kháng viêm phổ biến bao gồm:

• Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Như ibuprofen, naproxen, aspirin. Chúng hoạt động bằng cách ức chế các enzyme cyclooxygenase (COX), từ đó giảm sản xuất prostaglandin, chất gây viêm và đau.
• Corticosteroid: Như prednisolone, dexamethasone. Đây là các hormone tổng hợp có tác dụng mạnh trong việc giảm viêm và ức chế miễn dịch.

1.2. Sử dụng thuốc kháng viêm an toàn

Để sử dụng thuốc kháng viêm an toàn, cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Chỉ dùng khi cần thiết: Không nên lạm dụng thuốc kháng viêm mà chỉ sử dụng khi có sự chỉ định của bác sĩ. Việc lạm dụng NSAIDs có thể gây loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa, và các vấn đề về thận.
• Sử dụng liều thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất: Đối với NSAIDs, nên sử dụng liều thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất để giảm thiểu tác dụng phụ. Corticosteroid chỉ nên sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ do có nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng nếu dùng lâu dài.
• Uống thuốc cùng thức ăn: Để giảm thiểu tác dụng phụ lên dạ dày, nên uống NSAIDs cùng với thức ăn hoặc sữa.
• Theo dõi phản ứng phụ: Khi sử dụng thuốc kháng viêm, cần chú ý theo dõi các phản ứng phụ như đau dạ dày, khó tiêu, hoặc các dấu hiệu của tác dụng phụ nghiêm trọng hơn như chảy máu tiêu hóa hoặc phản ứng dị ứng.
• Không ngừng thuốc đột ngột: Đối với corticosteroid, không nên ngừng thuốc đột ngột mà cần giảm liều từ từ dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để tránh hội chứng cai corticosteroid.

1.3. Tương tác thuốc

Dược sĩ các trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho biết: Thuốc kháng viêm có thể tương tác với nhiều loại thuốc khác, làm tăng nguy cơ xuất hiện tác dụng phụ hoặc giảm hiệu quả điều trị. Ví dụ, NSAIDs có thể làm tăng nguy cơ chảy máu nếu sử dụng cùng với thuốc chống đông máu như warfarin. Do đó, cần thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc đang sử dụng trước khi bắt đầu điều trị bằng thuốc kháng viêm.

Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo Cao đẳng Dược chính quy

2. Thuốc Kháng Sinh

2.1. Định nghĩa và cơ chế hoạt động

Thuốc kháng sinh là loại thuốc được sử dụng để điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn. Chúng hoạt động bằng cách tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Tuy nhiên, kháng sinh không có tác dụng với virus, do đó không nên sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm virus như cảm lạnh hay cúm.

2.2. Sử dụng thuốc kháng sinh an toàn

Việc sử dụng thuốc kháng sinh không đúng cách có thể dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh, khi vi khuẩn trở nên đề kháng với thuốc và khó điều trị hơn. Để sử dụng kháng sinh an toàn, cần lưu ý các điểm sau:

• Chỉ sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ: Không tự ý mua và sử dụng kháng sinh mà không có sự chỉ định của bác sĩ. Việc sử dụng kháng sinh không cần thiết có thể gây ra tình trạng kháng kháng sinh.
• Tuân thủ đúng liều lượng và thời gian điều trị: Phải dùng đủ liều và đủ thời gian mà bác sĩ kê đơn, ngay cả khi triệu chứng đã cải thiện. Ngưng thuốc quá sớm có thể dẫn đến tái phát nhiễm trùng và làm cho vi khuẩn kháng thuốc.
• Không dùng chung kháng sinh: Không nên dùng chung thuốc kháng sinh với người khác hoặc sử dụng lại kháng sinh từ lần điều trị trước mà chưa hỏi ý kiến bác sĩ.
• Báo cáo tác dụng phụ: Nếu gặp phải các tác dụng phụ như dị ứng, phát ban, hoặc tiêu chảy khi dùng kháng sinh, cần báo ngay cho bác sĩ để có hướng xử lý kịp thời.
• Không bỏ sót liều: Cố gắng uống thuốc đúng giờ và không bỏ sót liều. Nếu quên uống một liều, hãy uống ngay khi nhớ ra, trừ khi đã gần đến giờ uống liều tiếp theo thì chỉ cần bỏ qua liều đã quên và tiếp tục như bình thường.

2.3. Tương tác thuốc và thực phẩm

Kháng sinh là thuốc Tây Y có thể tương tác với một số loại thực phẩm và thuốc khác, làm giảm hiệu quả hoặc tăng tác dụng phụ. Ví dụ, kháng sinh tetracycline không nên uống cùng với các sản phẩm từ sữa, vì canxi trong sữa có thể làm giảm hấp thu thuốc. Một số loại kháng sinh khác có thể tương tác với thuốc chống đông, thuốc kháng acid, và thuốc điều trị tim mạch. Cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ nếu có thắc mắc.

Nguồn:  thaythuoc.edu.vn