Cập nhật hướng dẫn sử dụng thuốc bởi các Thầy Thuốc
U tuyến cận giáp thường không biểu hiện rõ rệt nhưng có thể gây ra những rối loạn nghiêm trọng về canxi trong máu. Việc phát hiện sớm thông qua xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị chứng bệnh này.
Tổng quan về u tuyến cận giáp
U tuyến cận giáp là sự hình thành khối u trong một hoặc nhiều tuyến cận giáp nhỏ nằm ở cổ. Điều đáng lưu ý là những khối u này thường dẫn đến sự gia tăng bất thường trong việc sản xuất hormon tuyến cận giáp (PTH). Hormone PTH đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh nồng độ canxi và phospho trong máu. Khi u tuyến cận giáp hoạt động quá mức, nó gây ra tình trạng tăng canxi máu và giảm phospho máu, tạo ra những ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều cơ quan trong cơ thể.
Tuy nhiên, một số yếu tố được cho là có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm tiền sử sử dụng một số loại thuốc, yếu tố di truyền trong gia đình, hoặc đã từng xạ trị vùng cổ. Đa số các trường hợp u tuyến cận giáp là các khối u đơn độc, phát triển từ một tế bào bị đột biến.
Hậu quả của việc tăng tiết PTH và tăng canxi máu có thể rất nghiêm trọng. Nồng độ canxi trong máu quá cao có thể gây ra những tổn thương cho thận, xương, và trong những trường hợp nặng có thể dẫn đến rối loạn ý thức, hôn mê, thậm chí ngừng tim.
Dấu hiệu nhận biết u tuyến cận giáp
Điểm đáng lưu ý là u tuyến cận giáp thường phát triển một cách âm thầm, đặc biệt khi khối u chưa gây ra sự rối loạn đáng kể trong việc tiết hormon PTH. Bệnh có thể được phát hiện tình cờ thông qua siêu âm vùng cổ hoặc các xét nghiệm máu định kỳ cho thấy nồng độ PTH và canxi bất thường.
Theo các nghiên cứu của các chuyên gia y tế Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn khi bệnh tiến triển đến giai đoạn muộn hơn, các triệu chứng rõ ràng mới bắt đầu xuất hiện, phản ánh tình trạng rối loạn canxi máu và các biến chứng tiềm ẩn:
– Triệu chứng toàn thân: Mệt mỏi kéo dài không rõ nguyên nhân, ăn không ngon miệng, cảm giác khát nước liên tục và sụt cân không chủ ý.
– Ảnh hưởng đến thận: Đi tiểu thường xuyên hơn bình thường, luôn cảm thấy khát, có thể xuất hiện tiểu ra máu hoặc tiểu buốt do hình thành sỏi thận.
– Tác động lên xương: Loãng xương làm tăng nguy cơ gãy xương, đau nhức xương liên tục, và có thể gây teo cơ, dẫn đến khó khăn trong vận động.
– Biểu hiện thần kinh: Mất ngủ, khó tập trung, suy giảm trí nhớ.
Trong quá trình thăm khám lâm sàng, việc phát hiện khối u tuyến cận giáp thường không dễ dàng, trừ khi khối u có kích thước đủ lớn. Khi đó, bác sĩ có thể sờ thấy một khối chắc, di động ở vùng cổ khi người bệnh nuốt.
Phương pháp chuẩn đoán
Các xét nghiệm và phương pháp chẩn đoán chuyên sâu đóng vai trò then chốt trong việc xác định chính xác tình trạng u tuyến cận giáp và đánh giá mức độ ảnh hưởng của bệnh lên cơ thể:
– Xét nghiệm máu.
– Siêu âm cổ.
– Chụp xạ hình tuyến cận giáp.
– Chụp CT và MRI vùng cổ.
– Đo mật độ xương.
– Siêu âm bụng.
– Chọc hút tế bào.
Các phương pháp điều trị u tuyến cận giáp
Việc phát hiện sớm và can thiệp điều trị kịp thời là yếu tố then chốt để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của u tuyến cận giáp. Các phương pháp điều trị chính bao gồm:
– Điều trị nội khoa: Sử dụng các loại thuốc có tác dụng hạ canxi máu tạm thời hoặc truyền tĩnh mạch calcitonin và dịch truyền có thể giúp kiểm soát các triệu chứng cấp tính và chuẩn bị cho phẫu thuật.
– Phẫu thuật: Đây là phương pháp điều trị triệt để nhất cho u tuyến cận giáp. Phẫu thuật cắt bỏ khối u giúp khôi phục lại sự cân bằng nồng độ PTH và canxi trong máu. Phẫu thuật ở giai đoạn sớm thường mang lại kết quả điều trị rất tốt.
Các bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa khuyến cáo rằng việc kiểm tra sức khỏe định kỳ và chủ động phát hiện các dấu hiệu bất thường là vô cùng quan trọng, đặc biệt đối với những người có yếu tố nguy cơ. Việc can thiệp sớm sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng và cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
